Hamas, 35 Yıllık Fedakarlıklarla Dolu Bir Tarih

• 29 Mart 2023
• 455 Görüntüleme

 İçeride ve dışarıda, yerel ve küresel düzlemde birçok zorluk ve engelle karşılaşan İslami Direniş Hareketi (Hamas) kuruluşunun 35. yıl dönümünü kutladı.
35 yıl önce resmi olarak kurulan Hamas, bugün Filistin halkının özgürlük umududur. Siyonist rejime ayar verebilecek konuma gelen hareket, bugüne kadar başka hareketlerin vermediği kadar bedel ödemiş, birçok lider ve komutanını şehit vermiş, Siyonist rejim kadar, bölgedeki rejimlerle küresel güçler tarafından ağır yaptırımlara maruz kalmıştır.
Filistin Enformasyon Merkezi, 35 yılı geride bırakan Hamas hareketinin geçirdiği ana istasyonları derledi.
İslami Direniş Hareketi (Hamas) kendini “mutedil ve vasat olan İslami düşünceye sahip, mücadelesini ve çalışmalarını Filistin davasıyla sınırlayan, başkalarının iç işlerine karışmayan ulusal özgürlük hareketi” olarak tanıtmaktadır.
Hamas hareketi işgalci İsrail’e karşı direnişi stratejik bir proje olarak görmektedir. Bunun yanında siyasi, diplomatik, enformatik, kültür, sosyal faaliyet, yardım ve eğitim alanlarında da kendini göstermektedir.
Hareketin geçirdiği en önemli aşama ve istasyonlar:
1987: Kuruluş ve Resmi İlan
14 Aralık 1987 tarihinde Hamas hareketinin kuruluşu ilan edildi. Onun ilanı birinci intifadaya denk geliyor. Bu resmi ilandı. Hareketin örgütsel çalışmaları ise bu tarihten çok öncelere dayanıyor. Müslüman Kardeşler'in Filistin topraklarındaki çalışmalarıyla irtibatı çok eskilere dayanıyor.
(Bir Siyonistin Cibaliya mülteci kampında aracını Filistinlilerin üzerine sürmesi sonucu dört kişiyi şehit etmesiyle tarihe geçen) meşhur kamyon olayı, Hamas hareketinin doğmasına neden oldu ve aynı zamanda birinci intifadayı ateşledi. Hareketin kurulması için bu olay her ne kadar ana etken değilse de işgalciyle çatışmada kendisi için bir dönüm noktası oldu. Hareket, işgale karşı dolmuş olan ve galeyana gelen Filistinlilerin sokağa çıkmasını ve başkaldırmasını iyi değerlendirdi.
1988: Hamas’ın Tüzüğünü Yayınlaması
Hamas, hareketin şeklini ortaya koyan ve kimliğini net bir şekilde açıklayan 32 maddelik bir tüzük yayınladı. Hareket, bu maddelerde kimliğini net bir şekilde ortaya koyduğu gibi, tutumlarını, bakış açısını, umutlarını da bir bir açıkladı. Kendisine destek verilip saflarına katılınmasını istedi.
1992: Mercu’z-Zuhur’e Sürgün
Bir işgal askerinin esir alınıp öldürülmesi üzerine Siyonist işgal rejimi 17/12/1992 tarihinde İslami Direniş Hareketi'yle İslami Cihad Hareketi'nin öncü kadrosundan ve liderlerinden 415 kişiyi Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nden Lübnan’ın güneyinde yer alan Mercu’z-Zuhur bölgesine sürgün etti.
Hamas’ın askeri kanadı durumundaki İzzeddin El-Kassam Tugayları'nın 13 Aralık 1992 tarihinde bir işgalci askeri esir alıp öldürmesi işgal hükümeti için bir intikam nedeni oldu. Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde geniş çaplı tutuklamalara başlayıp, ardından Hamas ve İslami Cihad Hareketi'nden 415 kişiyi Lübnan’ın güneyinde yer alan Mercu’z-Zuhur bölgesine sürgün etti.
1993: Kassam Tugayları'nın İlk İstişhad Eylemi
Kassam mücahidi Sahir Temmam bomba yüklü aracını işgal altındaki Filistin topraklarındaki Bisan şehrine yakın Mıhola yerleşkesinde havaya uçurdu. Eylemde iki işgal askeri ölürken, sekizi de yaralandı.
1993: Kassam Generali Imad Akil’in Şehit Edilmesi
Kassam komutanı ve sıfır mesafeden işgal askerleriyle çatışanların öncüsü Imad Akil, Gazze’nin Şucaiyye Mahallesi'nde evini kuşatan işgal askerleriyle girdiği şiddetli çatışmanın ardından şehit edildi.
1996: Kutsal İntikam Başlıyor
Kassam Tugayları, komutanı Yahya Ayyaş’ın şehit edilmesi üzerine şu anda esir olan Hasan Selame’nin komutasında işgal altındaki Filistin topraklarında ve Kudüs’te ‘Kutsal İntikam’ adıyla operasyonlar gerçekleştirdi. Bu eylemlerde 45 Siyonist ölürken, 163’ü de yaralandı.
1997: Hamas Lideri Halid Meşal’in Suikasttan Kurtulması
Mossad’a bağlı ajanlar, İslami Direniş Hareketi Siyasi Birim Başkanı Halid Meşal'in Ürdün’ün başkenti Amman'da yolda yürüdüğü sırada kulağına zehir enjekte ettiler. Ancak korumalarının yardımıyla tutuklanan ajanları pazarlık konusu eden Ürdün, işgal rejimini panzehir göndermeye zorladı. Böylece Halid Meşal suikasttan kurtulmuş oldu.
1997: Hamas’ın Manevi Lideri Şeyh Ahmed Yasin’in Serbest Bırakılması
Ürdün’ün Halid Meşal’e suikast düzenleyen Mossad hücresine bağlı ajanlara karşılık zindanda olan Şeyh Ahmed Yasin’in salıverilmesini talep etmesi üzerine, işgal rejimi teklifi kabul ederek Şeyh Ahmed Yasin’i serbest bıraktı.
2000: Aksa İntifadası'nın Başlaması
Siyonist Likud Partisi Lideri Ariel Şaron’un Mescidi Aksa’ya baskın yapması ve orada namaz kılanların da karşı koyması üzerine 28 Eylül 2000 tarihinde, tarihe ikinci intifada olarak geçecek Aksa İntifadası başladı.
2001: Cemal Mansur ve Cemal Said’in Şehit Edilmesi
Siyonist işgal ordusunun Nablus’ta Hamas’a ait ofisi füzeyle vurması sonucu hareketin önemli liderlerinden Cemal Mansur ve Cemal Selim’in yanında dört Hamas lideri daha şehit oldu.
2001: Kassam İlk Mahalli Roketini Test Etti
Hamas’ın askeri kanadı durumundaki Kassam Tugayları, Kassam mühendislerinden Titu Mesud ve Nidal Ferhat’ın uzun çabaları sonucu üretilen bir füze denemesi yaptığını duyurdu. Gazze’den Siyonist yerleşkelerine atılan ilk füzenin menzili iki-üç kilometreyi geçmiyordu.
2002: Kassam Komutanı Yusuf Es-Sirkeci’nin Şehit Edilmesi
İşgal ordusuna bağlı özel bir birlik, Kassam Tugayları'nın Batı Şeria yapılanmasının önemli kurucularından Yusuf Es-Sirkeci’yi Nablus’un kuzeyinde yer alan Asire köyünde kuşattığı evde şehit etti.
2002: Komutan Salah Şahade’nin Suikastla Şehit Edilmesi
Siyonist işgal ordusuna bağlı uçaklar, Kassam Tugayları'nın Genelkurmay Başkanı Salih Şahade’nin evine bir tonluk bomba atması sonucu, Şahade ve eşi dahil 18 Filistinli şehit oldu.
2003: Komutan İbrahim El-Mukadime’nin Şehit Edilmesi
Siyonist işgal uçakları Hamas’ın Siyasi Birim üyesi büyük düşünür İbrahim El-Mukadime’nin aracına düzenlediği saldırıda, kendisini ve beraberinde üç kişiyi şehit etti.
2004: Şeyh Ahmed Yasin’in Suikastla Şehit Edilmesi
Siyonist işgal uçakları, Gazze’nin Sabra Mahallesi'ndeki El-Mecma’u'l-İslami Camisi'nde kıldığı sabah namazının ardından evine giden Hamas kurucusu ve manevi lideri Şeyh Ahmed Yasin’e üç füze atarak şehit etti.
2004: Dr. Abdulaziz Rantisi’nin Suikastla Şehit Edilmesi
Daha önce şehit edilen Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin’in yerine seçilen Dr. Abdulaziz Rantisi, içinde bulunduğu aracın işgal uçaklarınca hedef alınması sonucu şehit edildi.
2004: Öfke Günleri Savaşı
Siyonist işgal güçleri Gazze’nin doğusunu yeniden işgal etmek için adına ‘Pişmanlık Günleri’ dediği 17 günlük bir savaş başlattı. Direnişin ise ‘Öfke Günleri’ dediği bu çatışmalarda kahramanca bir direniş gösterdi. Çatışmalarda 140 Filistinli şehit oldu.
2005: İşgalcinin Gazze’den Kovulması
Direnişin ağır darbelerine dayanamayan işgal ordusu tek taraflı olarak Gazze’den tamamıyla çıkma planını uygulayarak, buradaki bütün Yahudi yerleşkeleri boşaltıp yerleşimcileri naklettiği gibi bütün güçlerini çıkardı.
2006: Parlamento Seçimlerinde Hamas’ın Büyük Başarısı
İşgal altındaki Filistin topraklarında yapılan parlamento seçimlerinde Hamas’ın kurduğu Değişim ve Islah Partisi Batı Şeria ve Gazze’de büyük bir zafer kazanarak, 132 koltuktan 74’ünü kazandı.
2006: Siyonist Asker Gilat Şalit’in Esir Alınması
Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El-Kassam Tugayları'nın Nasır Salahuddin Tugayları ile İslam Ordusu'na bağlı mücahitlerle birlikte Gazze’nin güneyinde bulunan Kerem Ebu Salim bölgesinde işgal askerlerine karşı çok önemli ve sağlam bir operasyon düzenlediler. Operasyonda Gilat Şalit adındaki Siyonist asker esir alınırken, bir subay ve bir asker de öldürüldü.
2008: Furkan Savaşı
Siyonist işgal güçlerinin 27/12/2008 tarihinde Gazze’ye karşı başlattığı savaşa Filistin direnişi Furkan Savaşı adını verdi. Direniş güçlerinin işgal ordusunun havadan yoğun bombardımanına ve karadan Gazze’ye girme teşebbüslerine karşı 21 gün kahramanca direnmesi üzerine işgal rejimi hedefine ulaşmadan ateşkesi ilan zorunda kaldı.
2009: Şeyh Nizar Reyyan’ın Şehit Edilmesi
Furkan Savaşı'nda işgal uçaklarının Şeyh Nizar Reyyan’ın evini hedef alması sonucu, kendisi, dört eşiyle on bir çocuğu şehit oldu.
2009: Said Siyam’ın Şehit Edilmesi
Siyonist işgal uçaklarının bulunduğu evi hedef alması sonucu Kassam komutanı ve Filistin İçişleri Bakanı Said Siyam ile kardeşi, oğlu, kardeşinin eşi ve birkaç kişi daha şehit oldu.
2010: Mahmud El-Mebhuh’un Suikast Sonucu Şehit Edilmesi
Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai şehrinde bulunduğu otele gelen Mossad ajanları Kassam komutanı Mahmud El-Mebhuh’u şehit ettiler.
2011: Kahire’de Uzlaşı Anlaşması İmzalandı
Filistin ulusal uzlaşısı için Hamas hareketi Kahire’de sağlanan anlaşmaya imza attı. Anlaşmada, FKÖ’nün yeniden yapılandırılması, seçimler, sosyal uzlaşı, hükümet ve parlamento gibi önemli dosyalar yer alıyordu.
2011: Özgürlerin Vefası Esir Takası Anlaşması
Kassam Tugayları'nın esir aldıktan sonra beş yıl elinde bulundurduğu Siyonist asker Gilat Şalit’e karşılık 1027 Filistinli esiri serbest bırakarak Arap-İsrail esir takası tarihinin en büyük takasını gerçekleştirmiş oldu.
2012: Komutan Ahmed El-Ca’beri’nin Şehit Edilmesi
İşgal uçaklarının Gazze’de seyir halinde olan aracını hedef aldığı Kassam Tugayları Genelkurmay Başkanı Ahmed El-Ca’beri’yi şehit etti.
2012: Siccil Taşları Savaşı
Kassam Tugayları, Genelkurmay Başkanı'nın suikast sonucu şehit edilmesi üzerine 14/11/2012 tahinde Siccil Taşları adını verdiği operasyonla işgal güçlerine misillemede bulundu. İlk defa Tel Aviv Kassam’ın yerel yapımı M75 füzesiyle vuruldu. Savaş sekiz gün devam etti.
2014: Eş-Şati Anlaşması'nın İmzalanması
Hamas hareketi FKÖ’ye bağlı gruplarla Eş-Şati Anlaşması imzaladı. Anlaşma, ulusal bir hükümetin kurulması için Gazze’deki Filistin hükümetinin istifasını öngörüyordu.
2014: Yenilmiş Ekin Savaşı
Siyonist işgal ordusu Koruyucu Hat Operasyonu adıyla Gazze’ye karadan, havadan ve denizden saldırdı. 51 gün süren savaşta 2100 kişi şehit olurken, on binden fazla kişi de yaralandı. Bazı aileler bütün fertleriyle şehit oldu. Direniş Güçleri Yenilmiş Ekin adını verdiği operasyonla Siyonist düşmana karşılık verdiler. Düşmana ait kara ve deniz askeri üsleri basıldı, düşman hedeflerine yaklaşık 3 bin füze atıldı ve ilk defa işgal altındaki Filistin’in kuzeyinde bulunan Hayfa şehrine füze atıldı.
2015: Kudüs İntifadası
Siyonist işgalcilerin Kudüs ve kutsal mekanlara karşı saldırıları üzerine Kudüs İntifadası başladı. Siyonistlerin Devabişe ailesine ait evi yakmaları üzerine, Filistinlilerin de Nablus yakınlarındaki Itamar yerleşkesine operasyon yapıp iki yerleşimciyi öldürmelerinin ardından çatışmalar başlamıştı.
2017: Hamas İlke ve Genel Politikasıyla İlgili Belge Yayınlaması
Hamas hareketi ‘İlke ve Genel Politika’ adını verdiği bir belge yayınladı. Belgeyi, Hamas Siyasi Birimi Başkanı Halid Meşal, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlediği bir basın toplantısıyla duyurdu. Toplantıya Gazze’deki Hamas liderleri de iştirak etti.
2017: İsmail Heniyye Hamas’ın Lideri Seçildi
Hamas’ın Siyasi Birimi eski Başkanı Halid Meşal, istişare ve görüşmelerin ardından yapılan seçimlerde İsmail Heniyye’nin hareketin Siyasi Birimi başkanlığına seçildiğini duyurdu.
2018: Filistin’e Dönüş ve Ablukayı Kaldırma Yürüyüşleri
30 Mart 2018 tarihinde mültecilerin geri dönüş hakkı ve Gazze üzerindeki ablukanın kaldırılması talebiyle büyük yürüyüşler başladı. Çağdaş Filistin tarihinde önemli bir dönüm noktası sayılan bu yürüyüşler, işgalciyle mücadele tarihinde de nitelikli bir gelişmeye neden oldu.
2018: Kılıç Ağzı Operasyonu
Kassam Tugayları'nin, direnişin telekomünikasyon şebekesine dinleyici sistemini yerleştirmek için Gazze’nin Hanyunus şehrinin doğusuna sızmaya çalışan işgal güçlerini fark edip karşı koyması üzerine, çıkan çatışmanın ardından işgalciler arkalarında bazı elektronik cihazları bırakarak kaçtılar.
2021: Kudüs Kılıcı Savaşı
Gazze’deki direniş güçleri Kudüs, Mescidi Aksa ve Şeyh Cerrah Mahallesi'ni savunmak adına işgal rejimiyle savaşa girdi. İşgalcinin cinayet ve barbarlığına karşılık Kudüs ve birçok şehirde Siyonistlere ait hedeflere füze attı. 11 gün süren çatışmalarda direniş güçleri düşmana acı darbeler indirdi.